Gastles Technisch Communiceren in de beroepspraktijk 

Op 10 maart 2025 kregen de eerstejaars studenten van de opleiding Technicus Engineering aan ROC Mondriaan, School voor Smart Technology in Delft een gastles over professioneel technisch communiceren. De les werd verzorgd door Richard Baars, mede-eigenaar van Ventil Test Equipment, een internationaal familiebedrijf gespecialiseerd in testapparatuur voor afsluiters. 

Ventil Test Equipment: Innovatie in de industrie 

Ventil heeft vestigingen in Rijswijk, Houston en Dubai en werkt samen met partners wereldwijd. Het bedrijf ontwerpt, produceert, verkoopt en onderhoudt testmachines voor de industrie. In Rijswijk gebeurt alles in huis: van concept tot realisatie. 

Richard Baars bracht een afsluiter van het merk BROEN mee naar de gastles. Sommige studenten waren al bekend met afsluiters, terwijl anderen een korte introductie kregen aan de hand van foto’s van afsluiters die onder de grond liggen en bijvoorbeeld gebruikt worden in gasinstallaties. Deze afsluiters mogen niet lekken, waardoor testen op hogere druk dan de werkelijke gebruiksdruk noodzakelijk is. 

BROEN is een nieuwe Deense klant van Ventil en levert en produceert afsluiters wereldwijd, onder andere in China, Rusland en de Verenigde Staten. Door geopolitieke ontwikkelingen besloot BROEN haar productieactiviteiten meer binnen Europa te houden (reshoring) en een nieuwe, lichtere afsluiter te ontwikkelen die voldoet aan strengere veiligheids- en kwaliteitsnormen, kan concurreren met alternatieven op de markt èn bovendien duurzamer is: de BROEN Ballomax® DN 40 – 150. 

Deze focus op duurzaamheid gold niet alleen voor materialen en productieproces, maar moest ook doorgetrokken worden naar het testproces, wat eveneens efficiënter en duurzamer moest verlopen zonder gebruik van vloeistoffen. Samen met Ventil ontwikkelde BROEN een nieuwe testmachine waarin gas met 5% waterstof wordt gebruikt. Waterstof lekt sneller dan andere gassen en kan met behulp van sniffers nauwkeurig worden gedetecteerd. 

Communicatie in het technische proces 

Aan de hand van deze casus lichtte Richard verschillende vormen en momenten van communicatie toe binnen een technisch ontwikkelproces. Studenten werden uitgedaagd om na te denken over de eerste stap in het proces. Al snel kwamen zij met belangrijke vragen zoals: wat moet er precies gemaakt worden, hoe moet het gemaakt worden, wanneer moet het klaar zijn, waarom moet het gemaakt worden en wie gaat het maken? Richard benadrukte dat naast het stellen van de juiste vragen, ook actief luisteren en doorvragen essentieel zijn. In deze fase is miscommunicatie funest en kan een verkeerde aanname tot fouten leiden. 

De tweede fase in het proces is het bedenken van een concept. In dit geval werd een geheel nieuw, op robotica gebaseerd concept ontwikkeld. De klant werd actief meegenomen om te toetsen of de initiële informatie correct was geïnterpreteerd. 

De derde fase is spannend: de engineers en salesmedewerkers presenteren het ontwerp aan de klant en onderhandelen over de prijs. Studenten dachten mee over wat een goede onderhandelaar nodig heeft: 

• Vertrouwen in het idee en dit met zelfvertrouwen presenteren; 

• Een goede voorbereiding en heldere pitch; 

• Wederzijds respect; 

• Blijven luisteren en gesprekspartners kunnen inschatten; 

• Een pokerface kunnen houden als het gesprek even stilvalt! 

Van concept naar realisatie 

Het ontwerp bleek succesvol en BROEN bestelde direct twee machines. Dit was een strategische keuze, zodat de productie niet stilvalt als een machine in onderhoud is. Na dit succes begon de volgende fase van communicatie: de overdracht naar de verschillende technische teams die de machine in detail gaan ontwerpen en bouwen. Denk aan disciplines als mechanical engineering, system engineering, electrical- & PLC engineering en software development. In deze fase is detailengineering cruciaal: er wordt een 3D-tekening gemaakt waarin alle onderdelen nauwkeurig worden vastgelegd. Dit voorkomt misverstanden en dure fouten in een latere fase. 

Tijdens de bouw van de machine speelt communicatie nog steeds een grote rol. Engineers moeten intern samenwerken en de klant op de hoogte houden van de voortgang. Een uitdaging voor engineers is vaak klantgericht communiceren, omdat ze vooral gefocust zijn op hun eigen werkgebied. Toch is het essentieel om in contact te blijven met de klant. 

Na de bouw volgt de oplevering. Richard toonde beelden van de machine waarin twee robotarmen met sniffers controleren of er gas ontsnapt. Het eindresultaat? De machine werkt drie keer sneller dan het vorige testproces en sluit perfect aan op de snelheid van de robot die de afsluiters aanlevert. 

Waardevolle leerervaring voor studenten 

Veel dank aan Richard Baars voor deze waardevolle gastles, die studenten duidelijk maakte hoe belangrijk communicatie is binnen technische projecten – van idee tot realisatie. Door te leren hoe effectief te communiceren, kunnen onze toekomstige engineers niet alleen betere technische oplossingen ontwerpen, maar ook succesvolle samenwerkingen aangaan in hun carrière. 

Richard Baars: “Ik vond het leuk en waardevol om te doen en hou me aanbevolen voor toekomstige gastlessen!” 

Doordat de inhoud volledig was toegespitst op het vakgebied engineering en gebaseerd was op een realistische casus, sloot de les goed aan bij de belevingswereld van de studenten. En uiteraard wekte Ventil als stagebedrijf direct veel interesse onder de studenten; meerdere studenten namen folders en contactgegevens mee. Ook initiatiefnemer en docent Nederlands Rik Schonenberg was zeer tevreden: “Dit was precies de inhoud waarnaar ik op zoek was!”