Op woensdag 28 februari jl. organiseerde het Kenniscentrum Digital Operations & Finance van De Haagse Hogeschool een bijeenkomst met als thema “Data-driven Duurzaam in Manufacturing”. Het programma richtte zich met name op bedrijven die bezig zijn met digitalisering en/of zich oriënteren op de circulaire economie. Voor docenten en geïnteresseerden werden parallel masterclasses georganiseerd rond dezelfde thema’s. Vanuit het publiek-private samenwerkingsverband Digital Operations Centre waren meerdere partners en docenten van de School voor Technologie en Engineering aanwezig.
Tijdens de eerste masterclass liet docent Derek Land van de HHS zien hoe je snel data van een IOT-device naar de cloud kunt versturen en kunt weergeven in een dashboard. Als IOT-device werd gebruik gemaakt van een Raspberry Pi Pico met onboard temperatuur-sensor. De datacommunicatie tussen de Raspberry Pi en de dashboardomgeving Grafana werd via HiveMQ opgezet. De Pico kost een paar dollar en de gebruikte cloudapplicaties bieden gratis accounts aan. Uiteraard zijn daar beperkingen aan, maar er zijn voldoende functionaliteit beschikbaar om in de klas of in het bedrijf te experimenteren met de mogelijkheden. Al snel zagen we meetgegevens voorbij komen en tot hilariteit van de deelnemers steeg de temperatuur in het lokaal behoorlijk rap!
Wie tijdens deze middag zijn handen vuil wilde maken kon terecht bij de Dirty Hands-on workshop door Mirjam Zijdeveld (HHS) en Jannes Slomp (HAN) in de Betafactory. Het doel van deze workshop was het demonteren van defecte elektrische apparaten en – in het kader van circulariteit – onderzoeken of het apparaat wellicht weer gerepareerd zou kunnen worden, eventueel zelfs geautomatiseerd. Deze hands-on workshop was onze mbo-docenten op het lijf geschreven!
Vervolgens moesten de apparaten weer in elkaar gezet – en eventueel gerepareerd – worden aan de hand van de gedocumenteerde stappen en gemaakte foto’s. De resultaten hiervan liepen nogal uiteen: het ene groepje had na het monteren een handje schroeven over en het andere groepje kreeg het apparaat weer werkend! Een interessant kijkje in de wereld van #repairability en #disassembly!
Parallel aan de hands-on workshop gaf Peter Roelofsma (HHS) een verdiepend college over data security. Een mooi vervolg op de masterclass dashboards, want hoe manage je de risico’s van dit soort toepassingen waarbij allerlei data de cloud ingaat? Nu ging het om iets triviaals als de temperatuur in een leslokaal, maar het is bijzonder onverstandig om met privacygevoelige en bedrijfskritische data net zo achteloos om te springen. Toch blijkt dit in de praktijk regelmatig voor te komen en weten veel bedrijven niet goed waar de data – waarvoor zij bij wet verantwoordelijk zijn – precies staat.
Het lectoraat Risk Management and Cybersecurity focust op technologie – maar zeker ook op organisaties en mensen die de technologie gebruiken! – en bestaat uit vier disciplines: cybercrime, risk management, safety en network- en cybersecurity. Met bedrijven wordt middels scenario’s in kaart gebracht welke data aanwezig is, welke risico’s er zijn en wat beschermd moet worden. Door het in kaart brengen van de risico’s, impact en kosten kan vervolgens een goede verdedigingsstrategie worden opgezet.
Peter Roelofsma: “We zien een verschuiving ontstaan van compliance naar riskmanagement, maar het blijft complex. De gegevens die we nodig hebben om aan de vele regels te kunnen voldoen, zijn niet exact dezelfde als die we nodig hebben voor effectief risicomanagement. Daarnaast is er ook nog te veel ruimte voor interpretatie. Daarom werken we aan een AI-coach die kan helpen om deviaties te voorspellen en de noodzakelijke stappen te identificeren.”
Wilbert van den Eijnde (NHL Stenden) gaf vervolgens een lezing over digital twins. Een digital twin kan gezien worden als informatiesysteem. Het kan data verzamelen ten behoeve van het ontwerpen, bouwen, gebruiken en onderhouden van machines of productielijnen. Wilbert onderstreepte het belang van het gesprek voeren met de verschillende gebruikers: van salesmedewerkers en ontwerpers, tot engineers en financials. Welke data hebben die nodig? De digital twin kan vervolgens helpen om deze gegevens – èn de kennis die in hoofden van mensen zit – te ontsluiten. Hiermee kunnen medewerkers worden getraind en ontstaan nieuwe inzichten en businessmodellen.
De key-note werd verzorgd door Ruud Balkenende (TU Delft) en ging over de rol en impact van design op circulariteit. Denk daarbij aan reparatie, maar ook aan recycling, remanufacturing, refurbishing en hergebruik van onderdelen. Interessant is het gegeven dat er soms spanning ontstaat tussen ontwerpen voor reparatie en ontwerpen voor recycling. Beide stellen namelijk heel andere eisen aan het design.
Er komt wetgeving aan die mensen het recht geeft hun apparaten te repareren (“right to repair”). Dat klinkt mooi, maar het is nog niet zo eenvoudig om consumenten hier eenduidig over te informeren. Wat is duurzamer: een apparaat dat heel vaak kapot gaat maar makkelijk te repareren is? Of een heel robuust apparaat dat alleen een expert met het juiste gereedschap kan repareren, maar dat eigenlijk nooit defect is? En hoeveel tijd en geld kost de reparatie dan? En willen mensen überhaupt wel repareren of kiezen ze toch liever een nieuw model (fixophobia)?
Ondanks deze complicerende factoren zijn er volgens Ruud Balkenende wel zaken die we nu al kunnen meenemen in het ontwerp. Zijn advies is te focussen op onderdelen die vaak gebreken vertonen en te zorgen dat deze onderdelen goed en eenvoudig vervangbaar zijn. Het is handig als je daar goed bij kunt bijvoorbeeld door bovenliggende componenten te clusteren.
Na deze bemoedigende woorden was het tijd voor de afronding en aansluitend de borrel. Dank aan een ieder die dit evenement heeft mogelijk gemaakt en in het bijzonder aan lector “Smart Sustainable Manufacturing” Jenny Coenen. Ook de studentes van de opleiding Junior Eventmanager van ROC Mondriaan bedanken we graag voor hun ondersteuning tijdens dit evenement. Leuk dat jullie er waren!
Verder lezen: https://www.dehaagsehogeschool.nl/over-de-haagse/nieuws/andere-kijk-op-productiviteit